مسابقات پیپ کشی در ییل : بازتابی از فرهنگ دانشجویی دهه ۱۹۵۰
مقدمه : پنجرهای به گذشته در آرشیو لایف
در دل آرشیو غنی مجله تاریخی LIFE ، تصاویری خاکخورده با عنوان ساده «مسابقه پیپ کشی» به چشم میخورد. این عکسها، بیش از آنکه مستنداتی از یک رویداد باشند، آینهای تمامنما از فرهنگ دانشجویی ، مد و هنجارهای اجتماعی در یکی از معتبرترین دانشگاههای جهان، ییل، در دهه ۱۹۵۰ هستند. پوشاک مجلل آیوی لیگ (Ivy League)، کتهای tweed، و فونتهای کلاژیک در پسزمینه تصاویر، سرنخهای ارزشمندی برای شناسایی مکان و زمان این رویداد فراهم میکنند. جستجویی سریع، ما را به مقالهای در مجله فارغالتحصیلان ییل میرساند، نوشتهشده توسط یکی از دانشجویان سابق که خاطرات خود را به عنوان یک «پیپکش» در آن دوران به رشته تحریر درآورده است.
این مقاله، دروازهای برای ورود به دنیای فراموششدهای است که در آن، پیپ کشی نه تنها یک عادت، بلکه بخشی جداییناپذیر از هویت دانشجویی و مد روز بود.
فصل اول : پیپ کشیدن ، نمادی از هویت و مد در ییل دهه ۱۹۵۰
در دهه ۱۹۵۰، دانشگاه ییل، همچون بسیاری از نهادهای آموزشی عالی آمریکا، صحنهای برای شکلگیری و نمایش سبک زندگی خاصی بود. در این میان، پیپ کشی جایگاهی ویژه داشت. این عمل، بسیار فراتر از یک صرفاً روش مصرف تنباکو بود؛ بلکه نمادی از بلوغ فکری، ظرافت، و تعلق به طبقه روشنفکر و اشرافی محسوب میشد. همانطور که پیراهنهای دکمهدار Gant و کفشهای سفید کهنهشده white bucks بخشی از یونیفرم غیررسمی دانشجویان ییل بودند، پیپ نیز به یک اکسسوری ضروری و نشانهای از سلیقه و شخصیت تبدیل شده بود.
این محبوبیت چنان گسترده بود که اقتصاد محلی نیوهیون (New Haven) را نیز تحت تأثیر قرار داد .
دو فروشگاه تخصصی پیپ و تنباکو، Johnny’s Pipe Shop (در تقاطع خیابانهای College و Chapel) و Owl Shop (قدیمیتر و مجللتر، در همان نزدیکی در خیابان College)، پاسخگوی نیاز این جامعه بزرگ پیپ کش بودند. در حالی که Johnny’s امروزه وجود ندارد، Owl Shop همچنان پابرجاست و شاهدی زنده بر آن دوران طلایی است. این فروشگاهها تنها مراکز خرید نبودند، بلکه مکانهایی برای تبادل نظر، نمایش سلیقه و تقویت حس تعلق به جامعه پیپکشان محسوب میشدند. دانشجویان برای انتخاب پیپ مناسب، یادگیری تکنیکهای پیپ کشی و خرید تنباکو های خاص به این فروشگاهها میرفتند و در واقع، این مکانها به قطبهای فرهنگی پیپکشی در محیط دانشگاه تبدیل شده بودند.
فصل دوم : مسابقه سالانه پیپ کشی : نمایشی از استقامت و مهارت
در دل این فرهنگ غنی، یک رویداد سالانه به شکل یک مسابقه پیپ کشی شکل گرفت که توسط فروشگاه Johnny’s و به همکاری ایستگاه رادیویی دانشجویی دانشگاه ییل (WYBC) برگزار میشد. این مسابقه، فراتر از یک سرگرمی ساده، نمادی از رقابت سالم، استقامت فیزیکی و مهارت فنی در میان دانشجویان بود. قوانین مسابقه ساده اما چالشبرانگیز بود : شرکتکنندگان باید پیپ خود را با یک بار روشنکردن (استفاده از فقط یک کبریت) روشن کرده و برای مدت زمان طولانیتری نسبت به رقبا ، روشن نگه دارند .
جایزه اصلی ، که معمولاً یک پیپ گرانقیمت و نفیس بود ، نصیب کسی میشد که بتواند برای طولانیترین زمان ممکن، پیپ خود را فعال نگه دارد . این جایزه ، نه تنها ارزش مادی داشت، بلکه اعتبار و افتخاری را برای برنده به همراه میآورد که در جامعه دانشجویی ییل بسیار ارزشمند بود. مسابقه معمولاً در استودیوی رادیو WYBC برگزار میشد و فضایی شلوغ و پرانرژی داشت، پر از دود تنباکو و هیجان رقابت.
فصل سوم : صحنه مسابقه پیپ کشی
: تنوع پیپ ها و استراتژیهای رقابتی
شرکت در این مسابقه، نیازمند آمادگی و استراتژی بود . همانطور که یکی از شرکتکنندگان آن دوران به یاد میآورد: «من به سمت استودیوی WYBC رفتم. تا زمانی که رسیدم، اتاق مملو از شرکتکنندگان امیدوار و انواع و اقسام وسایل سیگار کشیدن بود. هر اندازه و شکلی از پیپ را میشد در آنجا دید، از پیپهای ذرت (کورنکاب – corncob) و پیپهای رسی کلاسیک، گرفته تا انواع پیپهای سنتی ساختهشده از چوب برایر (briar)،
یک پیپ کالاباش به سبک شرلوک هلمز (Sherlock Holmes–style calabash)، و حتی یک پیپ مِرشام (meerschaum) زردرنگ که به قدری ظریف بود که صاحبش برای جلوگیری از لکشدن آن با چربی انگشتانش، از دستکش استفاده میکرد! حتی چند عدد قلیان ترکی (Turkish water pipe) هم در میان شرکتکنندگان دیده میشد!»
این تنوع گسترده ، گواهی بر غنای فرهنگ پیپکشی در آن دوران است. هر نوع پیپ، مزایا و معایب خاص خود را در مسابقه داشت :
* پیپهای کورنکاب: ارزانقیمت، سبک و مناسب برای شروع، اما معمولاً سریعتر داغ میشدند و عمر اسموک کوتاهتری داشتند.
* پیپهای رسی: گرما را به خوبی هدایت میکردند و طعم خنثی داشتند، اما شکننده بودند.
* پیپهای برایر (Briar): محبوبترین و بادوامترین نوع، با قابلیت کنترل اسموک و طعمدهی عالی . انتخاب اکثر رقبا بود.
* پیپ کالاباش (Calabash): با کاسه بزرگ و خنککننده طبیعی، برای اسموکی طولانیمدت ایدهآل بود، اما حجیم و دستوپاگیر.
* پیپ مِرشام (Meerschaum): بسیار سبک، ظریف و با قابلیت رنگپذیری زیبا با استفاده، اما نیازمند مراقبت ویژه و گرانقیمت.
* قلیان ترکی (Water Pipe): با سیستم تصفیه آب، دود خنکتر و رطوبتدارتری تولید میکرد، اما راهاندازی و نگهداری آن پیچیده بود و فضای زیادی اشغال میکرد.
استراتژیهای شرکتکنندگان نیز متفاوت بود. برخی بر انتخاب پیپ با ظرفیت بزرگتر تمرکز میکردند تا بتوانند تنباکوی بیشتری در آن بریزند. برخی دیگر بر تکنیکهای خاصی برای کنترل اسموک و جلوگیری از داغشدن بیش از حد پیپ تکیه میکردند . انتخاب نوع تنباکو نیز حیاتی بود ؛ تنباکوهای مرطوبتر و با سوزش آهستهتر ، برای مسابقههای طولانی مناسبتر بودند.
فصل چهارم : چالشهای فیزیکی و روانی: از سرگیجه تا تهوع
مسابقه پیپ کشی ، به ویژه با هدف نگه داشتن پیپ برای ساعتها، یک چالش جدی برای بدن و ذهن بود. همانطور که زمان میگذشت، مشکلات فیزیکی شرکتکنندگان آشکار میشد: «یک ساعت پس از شروع مسابقه (بدون قصد بازی با کلمات)، چند رقیب با صورتی رنگپریده و سبز، برای پیدا کردن هوای تازه و جایی برای استفراغ کردن، مسابقه را ترک کردند.»
تهوع (Nausea) یکی از بزرگترین مشکلات بود. Johnny ، صاحب فروشگاه و برگزارکننده مسابقه، بهترین توصیهاش را در این زمینه ارائه میداد: «بهترین توصیه او برای جلوگیری از تهوع، که مطمئناً پس از یک ساعت یا بیشتر اسموک ، به سراغ فرد میآمد ، این بود که هر از چند گاهی یک جرعه کوکاکولا بنوشد تا معدهاش آرام بگیرد.» کوکاکولا، با شیرینی و کافئینش، به نظر میرسید میتواند به تثبیت معده و کاهش حس تهوع کمک کند.
شرکتکننده ای یادآور میشود : «تا آن لحظه، وضعیت خوبی داشتم. فقط از یک کبریت استفاده کرده بودم. پیپم همچنان دود میکرد و کوکاکولا هم معدهام را آرام کرده بود. رقبای بیشتری از رقابت کنار رفتند، یا به خاطر تهوع یا به این دلیل که پیپشان خاموش شد. تعداد شرکتکنندگان رو به کاهش بود.»
با این حال ، فشار روانی و فیزیکی رو به افزایش بود. سرگیجه، سردرد و طعم ناخوشایند در دهان، از علائم شایع بودند : «من کمی سرگیجه داشتم. از آخرین پاککننده پیپم (pipe cleaner) استفاده کردم و از چیزی که از لوله پیپم پاک کردم، بیمار شدم ! من این ماده چسبناک را قورت میدادم!» این جمله، به خوبی ناشناختههای خطرناک این نوع مسابقات را نشان میدهد. تجمع تار و دوده در لوله پیپ و احتمال ورود بخشی از آن به دهان و سیستم گوارش، نگرانیهای جدی به همراه داشت.
شرکتکننده ادامه میدهد : «اطرافم را نگاه کردم و دیدم اتاق به سرعت در حال خالی شدن است. من بین ۵ یا ۶ شرکتکننده آخر بودم که Johnny آمد. او از تجربه میدانست که مسابقه به پایان نزدیک است.» این لحظه، اوج تنش و خستگی بود. آیا میتوانست ادامه دهد؟ آیا واقعاً میخواست ادامه دهد؟
فصل پنجم : پایان مسابقه و بازتابهای فرهنگی
پایان مسابقه، برای باقیماندهها، لحظهای از تسلیم در برابر فشارهای فیزیکی بود: «یک گزارشگر WYBC برگشت تا مصاحبهای با برنده بزرگ انجام دهد. من اکنون از سردرد شدید و طعم بد در دهانم رنج میبردم. درخشش تنباکوی پیپم در حال کمشدن بود. سعی کردم با چند پک عمیق آن را دوباره روشن کنم، اما فقط یک مشت تاز طعمدار شده با شیرینبیان (licorice-flavored tars) را به دهانم کشیدم.»
این تجربه تلخ ، نقطه پایان بود: «این آخرین ضربه بود. از صندلیم بلند شدم و به ناظران نشان دادم که کارم تمام شده است. نامم را ثبت کردند و زمان پایانام را یادداشت کردند، که دیگر آن را به خاطر ندارم. تمام چیزی که میدانم این است که از خروج از اتاق پر از دود و ورود به شب نمدار نیوهیون خوشحال بودم. به اتاقم برگشتم، یک کوکاکولای دیگر نوشیدم و عجله کردم به سمت حمام تا استفراغ کنم.»
این پایان تلخ ، تصویری واقعی از هزینه فیزیکی این نوع مسابقات را ارائه میدهد. اما فراتر از تجربه شخصی، این رویداد بازتابی از فرهنگ گستردهتر آن دوران نسبت به تنباکو بود. همانطور که نویسنده به صورت جانبی اشاره میکند : «در آن روزها، رسانههای ما بازیگران، نویسندگان و حتی پزشکانی را نشان میدادند که از مزایای سلامتی تنباکو حمایت میکردند.» این جمله، کلید درک زمینه تاریخی است. در دهه ۱۹۵۰، تبلیغات گسترده تنباکو و عدم وجود آگاهی عمومی کافی درباره خطرات بلندمدت آن، باعث شده بود که سیگار و پیپ کشی نه تنها پذیرفتهشده، بلکه اغلب به عنوان نشانهای از مردانگی، آرامش و حتی سلامت (به ویژه در کاهش استرس!) ترویج شود.
مسابقه پیپکشی ییل ، در چنین فضایی شکل گرفته و مورد استقبال قرار گرفته بود.
فصل ششم : میراث مسابقه و تحول نگرشها
مسابقات پیپکشی در ییل، مانند بسیاری از جنبههای فرهنگی آن دوران، میراثی پیچیده به جا گذاشت. از یک سو، این رویداد نمادی از روحیه رقابتی، جامعهپذیری و گرایش به ظرافتهای کلاسیک در محیط دانشگاهی بود. فروشگاههایی مانند Owl Shop که همچنان پابرجایند ، یادآور این دوران و نقش پیپ به عنوان یک کالای فرهنگی و اجتماعی هستند. از سوی دیگر، این مسابقات نمادی از ناآگاهی نسبت به خطرات جدی تنباکو و ترویج یک رفتار ناسالم بودند.
تحول بزرگ نگرش نسبت به تنباکو ، از دهه ۱۹۶۰ به بعد، با افزایش شواهد علمی درباره ارتباط آن با سرطان و بیماریهای قلبی-عروقی ، آغاز شد . کمکم تصویر پیپ کش اشرافی و روشنفکر، جای خود را به تصویری از فردی در معرض خطرات جدی سلامتی داد. امروزه، برگزاری چنین مسابقهای در یک دانشگاه معتبر مانند ییل، غیرقابل تصور است. قوانین سختگیرانه ضد سیگار در محیطهای دانشگاهی و عمومی، و آگاهی گستردهتر درباره خطرات تنباکو (حتی پیپ که گاهی «امنتر» تلقی میشود)، این نوع فعالیتها را به حاشیه رانده است.
با این حال ، تاریخ مسابقه پیپکشی ییل، همچنان نکتههای ارزشمندی برای جامعهشناسی و تاریخ فرهنگی دارد :
۱. قدرت نمادها: پیپ به عنوان نمادی از هویت، طبقه اجتماعی و بلوغ فکری عمل میکرد.
۲. نقش اقتصاد محلی: تقاضای دانشجویان، کسبوکارهای تخصصی (مانند Johnny’s و Owl Shop) را زنده نگه داشت.
۳. رسانه و فرهنگ: همکاری با رادیو دانشجویی (WYBC) نشاندهنده نقش رسانههای دانشگاهی در شکلدهی به فرهنگ دانشجویی است.
۴. تغییر نگرشهای سلامتی: مقایسه تبلیغات تنباکو در دهه ۱۹۵۰ با هشدارهای امروزی، نشاندهنده تحول عمیق در درک جامعه از سلامت و ریسکپذیری است.
۵. رقابتهای غیرمعمول: این مسابقه، نمونهای جالب از نوعی رقابت فیزیکی-ذهنی است که در بستر فرهنگ خاصی شکل گرفته و با تغییر آن فرهنگ، از بین رفته است.
نتیجهگیری : از دودهای ییل تا درسهای تاریخ
مسابقه پیپکشی دانشگاه ییل در سال ۱۹۵۹، پنجرهای کوتاه اما عمیق به دنیایی است که امروزه برای ما غریب به نظر میرسد. جهانی که در آن، اسموک طولانیمدت پیپ، نشانهای از استقامت و مهارت تلقی میشد و تنباکو در رسانهها به عنوان یک کالای مطلوب یا حتی مفید معرفی میگردید. تصاویر آرشیوی LIFE و خاطرات دانشجویان، این صحنههای پر از دود و هیجان را زنده نگه داشتهاند.
این مقاله ، با تمرکز بر جزئیات تاریخی، فرهنگی و اجتماعی، تلاش کرد تا این رویداد فراموششده را نه به عنوان یک کنجکاوی تاریخی صرف ، بلکه به عنوان آینهای برای درک تحولات عمیق فرهنگی، نگرشهای سلامتی و هنجارهای اجتماعی در نیمه دوم قرن بیستم میلادی بازنمایی کند. مسابقه پیپ کشی ییل، داستانی درباره مد، رقابت، جامعهپذیری و مهمتر از همه، درباره تغییر است. تغییر در درک ما از بدن، سلامت و ریسکهایی که ما به عنوان جامعه یا به عنوان فرد، حاضر به پذیرش آن هستیم یا نیستیم.
امروزه ، با نگاهی به عکسهای آن دانشجویان جوان با پیپ هایشان در دست ، در استودیوی پر از دود WYBC ، ممکن است ابتدا لبخندی بزنیم به سادگی و حتی سادگیلوحانه آن دوران . اما درنگی عمیقتر، ما را با پیچیدگیهای تاریخ فرهنگی، قدرت نمادها و درسهای ارزشمندِ تغییر نگرشها روبرو میکند. دودهای مسابقه ییل، سالهاست پراکنده شدهاند، اما داستان آنها، همچنان در صفحات تاریخ و حافظه فرهنگی، دود میکند و نکتههای آموزندهای برای امروز دارد. Owl Shop همچنان پابرجاست ، اما دیگر شاهد مسابقهای شبیه به آن دوران در ییل نیست؛ گواهی بر گذر زمان و تحول ناگزیر نگرشها.
جدید ترین اخبار پیپ با ماسترو رحیمی
ژورنال بررسی سیگاربرگ های ایران و جهان
همین امروز عضو انجمن سفر و پیپ شوید
خرید پیپ فروشگاه اول
خرید پیپ فروشگاه دوم
بخشی کوتاه از آموزش پیپ
برگرفته از آموزههای ماسترو رحیمی و استاد کامران
گرد آوری توسط تیم تولید محتوای پاسارگادتاباک
در انجمن پیپ و سیگاربرگ ایران
با پادکست های رادیو اسموک , تدخین خود را عمیق تر حس کنید !